Historia parafii

Historia parafii pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie

Pierwsza wzmianka historyczna o kościele Wszystkich Św. w Pszczynie pochodzi z 1326 r.. Od początku był to kościół murowany. Do XVI w. przeznaczony był wyłącznie dla mieszczan. Mieszkańcy okolicznych wsi uczęszczali do drewnianego kościoła św. Jadwigi położonego na lewym brzegu rzeki Pszczynki.

Kościół Wszystkich Św. wraz z probostwem spłonął w czasie pożaru miasta w 1545 r. a potem jeszcze w 1622 r. Po kolejnym pożarze w 1748 r. został częściowo przebudowany i wyposażony w nowe ołtarze barokowe według projektu Christiana Jahne. W bocznej kaplicy Św. Krzyża znajduje się krypta mieszcząca 14 metalowych trumien, w których od XVII w. chowano rodzinę książąt pszczyńskich. Obecnie kościół Wszystkich Św. stanowi cenny obiekt śląskiej architektury późnobarokowej.

W mieście istniały jeszcze dwa kościoły: Św. Krzyża, który spłonął przy pożarze miasta w 1458 r. i już nie został odbudowany, oraz Św. Wolfganga, który stał przed miastem przy drodze do Starej Wsi w miejscu dzisiejszego cmentarza Św. Krzyża. O kościele Św. Wolfganga jest wzmianka z 1510 r.. W 1659 r. odbudowany pod nowym wezwaniem Św. Krzyża, został rozebrany w 1817 r.
Zabytkowy kościół Św. Jadwigi, posiadający wielką wartość artystyczną, spłonął razem z cennymi rzeźbami i obrazami, w pierwszych dniach wojny w 1939 r.

W 1350 r. powstał dekanat pszczyński, który aż do 1821 r. należał do archidiecezji krakowskiej. Później włączony został do archidiecezji wrocławskiej.
W czasach reformacji aż do 1630 r. kościół przejęli protestanci. Po odzyskaniu go przez katolików przez kilka lat duszpasterstwo w Pszczynie prowadzili księża jezuici z Krakowa. W 1870 r. w czasie wizytacji umiera w Pszczynie ks. bp Bernard Bogedain, sufragan wrocławski, krzewiciel polskości na Śląsku. Zostaje pochowany na cmentarzu św. Jadwigi w Pszczynie.

W roku 1931, gdy proboszczem był ks. dziekan Mateusz Bielok, kościół został poszerzony od strony wschodniej o zakrystię i drugą część kaplicy Św. Krzyża.
Kolejnym proboszczem parafii w latach 1950-1989 jest ks. prałat Józef Kuczera. W tym czasie z parafii Wszystkich Świętych zostaje wydzielonych siedem nowych parafii. W latach 1990-2018 proboszczem był ks Krystian Janko. W tym czasie w latach 1996-2001 wnętrze kościoła zostało odnowione. 26. stycznia 2001 r. konsekracji nowego ołtarza dokonał ks. arcybiskup Damian Zimoń, Metropolita Górnośląski. Przeprowadzono także renowację sarkofagów książęcych z krypty. Od roku 2018 proboszczem parafii jest ks. Damian Gatnar. Od 2019 roku trwają prace archeologiczne w krypcie. Podczas badań  odkryto 21 datowanych na przełom XIII i XIV wieku grobów oraz wcześniejsze ślady osady mieszkalnej.


Skip to content